Verslag najaarsbijeenkomst sectie Risicobeoordeling

 

Op dinsdag 2 oktober hield de sectie risicobeoordeling zijn gebruikelijke najaarsbijeenkomst. Deze keer was het thema “Gevaarlijke stoffen in een circulaire economie” naar aanleiding van het recent uitgebrachte rapport van de gezondheidsraad. Het RIVM was een uitstekende gastheer. De middag bestond uit drie presentaties en een levendige discussie.

Allereerst besprak Jochem van der Waals (Ministerie IenW) de vraag of een gelukkig huwelijk tussen de circulaire economie en (afval)stoffen mogelijk is. Alle aanwezigen waren het er over eens dat een huwelijk mogelijk is, maar gelukkig? Termen als “ongelukkig samenwonen”, “verstandshuwelijk” of “gedwongen huwelijk” genoemd tijdens de discussie impliceren iets anders.

Vervolgens kwam Sies Dogger (Gezondheidsraad) aan het woord. Sies nam het publiek mee en benadrukte dat op een aantal punten kennis ontbreekt waardoor de circulaire economie (m.a.w. de recycling van producten/stoffen) potentieel een groot probleem kan opleveren door het concentreren van (gevaarlijke) verontreinigingen in producten van gerecycled materiaal. De aard en de omvang van de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen door de keten heen is niet duidelijk. Ook de exacte blootstelling is onbekend. Ook hier geldt dus “meten is weten”. Het rapport van de Gezondheidsraad is beschikbaar via https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2018/05/15/circulaire-economie.

Als laatste gaf Niels van der Linden (NVWA/WUR) een overzicht van mogelijke risico’s van recycling bij het gebruik van voedselcontactmaterialen. Ongewenste stoffen kunnen vanuit het voedselcontactmateriaal migreren naar het voedsel. Vanuit een milieuoogpunt is hergebruik wenselijk. Dit brengt wel nieuwe risico’s met zich mee voor voedselveiligheid. Idealiter worden de afvalstromen voor voedsel en non-food gescheiden. Specifiek voor voedselcontactmaterialen kan de controle op de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen nodig zijn. Of meer schoonmaakstappen zullen verplicht moeten worden (bijv. ontinkting). Echter, het allerbelangrijkste is de harmonisatie op Europees niveau.

De middag werd afgesloten met een levendige discussie waarin verschillende stellingen of onderwerpen besproken werden. Iedereen was het er over eens dat het volledig verbieden van recycling van materialen met schadelijke stoffen niet realistisch is. Dit is ook niet nodig, want niet alle schadelijke stoffen resulteren immers in een risico! De HACCP (Hazard Analysis of Critical Control Points) methode, Life Cycle Assessment zijn genoemd als bruikbare tools. Verder kwam men tot de conclusie dat de toxicoloog op dit moment te laat bij productontwikkeling wordt betrokken. Daardoor wordt “de toxicoloog” vaak als de boosdoener gezien wanneer een product wegens mogelijke risico’s voor de gezondheid niet verder ontwikkeld wordt. Wordt een toxicoloog al in de allereerste fase (bij wijze van spreken aan de tekentafel) betrokken, dan kan een hoop ellende worden bespaard en de “time to market” aanzienlijk worden verkort.

Presentatie Jochem van der Waals 2018
Presentatie Sies Dogger 2018
Presentatie Niels van der Linden 2018