Werkgebied van de sectie geneesmiddelentoxicologie
Het werkgebied van de geneesmiddelentoxicologie ligt op de grensvlak van de toxicologie en het geneesmiddelenonderzoek en omvat al het onderzoek naar de schadelijke effecten en veiligheid van geneesmiddelen in relatie tot de therapeutische voordelen.
Tijdens de ontwikkeling van geneesmiddelen speelt naast het farmacologisch onderzoek het onderzoek naar de bijwerkingen een grote rol. Vanaf vroeg in de preklinische fase tot lang nadat het geneesmiddel op de markt is gebracht worden de eventuele toxiciteit of ongewenste bijwerkingen onderzocht. Naast het vaststellen van het directe effect van het potentiële geneesmiddel op het functioneren van cellen, weefsels en organismen, is het begrip van de onderliggende moleculaire mechanisme van de toxiciteit cruciaal. Daarnaast is de farmacokinetiek en de biotransformatie van groot belang voor het optreden van (weefselspecifieke) toxiciteit. Immers het is niet alleen de stof zelf maar het zijn vaak ook de metabolieten die de ongewenste farmacologische of toxische effecten veroorzaken. En met een variatie op de uitspraak van Paracelsus: ieder geneesmiddel is potentieel giftig, maar het is de farmacokinetiek, en met name de blootstelling aan het geneesmiddel en/of zijn metabolieten, samen met de individuele genetische susceptibiliteit die maakt of de toxiciteit tot uiting komt.
Het werkgebied van de geneesmiddelentoxiciteit omvat:
- het voorspellen van toxiciteit in de preklinische onderzoeksfase;
- het begrijpen van de moleculaire mechanismen van toxiciteit van geneesmiddelen, metabolieten, hulpstoffen en onzuiverheden;
- het extrapoleren van niet-klinisch veiligheidsonderzoek naar risico’s voor de mens, zowel volwassenen als kinderen;
- het registreren en kwantificeren van toxiciteit en ongewenste bijwerkingen in de klinische onderzoeksfasen en na verkrijgen van registratie;